Sluis uit 1899 in ere hersteld door Kleywegen

Wonen op een plek met een rijke historie, wie wil dat nou niet? Op het terrein van voormalige kruitfabriek De Krijgsman (1702) in Muiden realiseert KNSF (Koninklijke Nederlandse Springstoffabrieken, eigenaar) een gecombineerd woon-, winkel- en recreatiegebied.

Behorend tot de fabriek is een oude sluis, die stamt uit 1899. Die werd vroeger gebruikt om kruit via schepen te vervoeren en grondstoffen aan te leveren. Kruit werd verscheept naar een zusterfabriek in Amstelveen, over het water. Die sluis is in 2000 buiten gebruik geraakt, toen de fabriek werd gesloten.

Omdat een groot deel van de woningen die er ontwikkeld worden aan het water ligt, zijn deze verkocht met de belofte dat er een aanmeerplaats bij de woning hoort. Om met de boot weg te kunnen, moest de sluis in ere hersteld worden. Kleywegen nam deze taak op zich, met succes.

Sluis ‘De Krijgsman’ is functioneler dan ooit, met respect voor het verleden. We spreken Wilbert Coenen, directeur van exploitatiemaatschappij ‘De Krijgsman’ en Sander Geers, voorman bij Kleywegen, over dit bijzondere werk.

De sluis als verbinding naar het achterland

“Na de vuurwerkramp in Enschede is de kruitfabriek in Muiden gesloten”, opent Coenen het gesprek. “In ruil daarvoor mochten er op die plaats woningen gebouwd worden. Samen met de projectontwikkelaar is besloten om de oude structuur te bewaren, in het kader van het historisch belang.

De oude sluis gaf verbinding naar het achterland, onder andere naar Amstelveen. Om vanuit woongebied De Krijgsman met de boot te kunnen vertrekken, was het van belang dat de sluis weer bruikbaar zou worden. Een mooi werk, waarbij er met respect voor het verleden gehandeld moest worden. Kleywegen heeft ervoor gezorgd dat de sluis functioneler is dan ooit en er weer lange tijd tegen kan, met behoud van oude elementen die zo kenmerkend zijn.”

Geers voegt toe: “De sluis werd vroeger handmatig bediend vanaf de wal. Een van de vereisten was dat de sluis nu vanaf de boot bediend kon worden. Voorafgaand aan de werkzaamheden hebben we de sluis in al haar facetten onderzocht, daarvoor is deze eerst leeggepompt. De puntdeuren moesten vervangen worden, we hebben nieuwe deuren laten maken, maar wel de oude, karakteristieke scharnieren toegepast.

Deze deuren worden in beweging gezet door actuatoren, die via een wormwiel worden aangedreven door elektromotoren. Dat maakte het mogelijk om alles te bedienen via een knop in de sluis, bereikbaar van de boot. Alles beweegt volautomatisch.” In totaal zijn er dus vier sluisdeuren vernieuwd en gemechaniseerd door Kleywegen.

Nieuw kwelscherm

“Nadat de sluis was leeggepompt, bleek dat de vloer nog in prima conditie was”, vervolgt Koenen. “Voor het metselwerk is destijds kalkhoudende mortel gebruikt. Kleywegen heeft met de expertise die zij hebben gekozen voor kalktrasmortel om alles opnieuw af te voegen.” Geers licht toe: “Je kunt op kalkhoudende mortel geen willekeurige mortel toepassen, dat is vragen om problemen. De enige goede manier is om te werken zoals men dat 100 jaar geleden deed.” Tevens zijn de vleugels naast de sluis door Kleywegen gerestaureerd en is er een nieuw kwelscherm geplaatst van stalen damwand.

Geers: “Op de vleugels liggen natuurstenen afdekplaten en op de technische ruimtes zijn deksels aangebracht. De regeltechniek voor het openen en sluiten van de sluisdeuren komt van Vlaar Techniek, de nieuwe deuren komen van Wijma in Kampen. Het hele voortraject is door Coenen afgestemd met de gemeente: “Voor hen is dit de eerste sluis die ze in beheer krijgen. Ondersteund door adviesbureau SD+P (namens de gemeente) heeft Kleywegen het VO (voorlopig ontwerp) volledig uitgeëngineerd.” Met maar liefst 1.300 woningen en het behoud van een stuk cultuurhistorie heeft De Krijgsman een absolute meerwaarde.