Interview: Bodemsanering en Grondwerk op 'de Kop van Cruquius'

Ooit was de kop van het Cruquiuseiland in Amsterdam industriegebied. Vandaag ondergaat het gebied een transformatie tot woon- en werkomgeving. Bureau Rijnboutt heeft het eerste ontwerp voor ‘Houtsma’ aangeleverd, de ontwikkeling van het gebied is in handen van Amvest.

De locatie heeft schitterend uitzicht op het Amsterdam-Rijnkanaal en het IJ. Het oude industriële karakter en de relatie met het water vormden uitgangspunten voor het ontwerp. Voor de sanering valt de directievoering onder RoyalHaskoningDHV.

Voor de bodemsanering en het bouwkundig grondwerk is de expertise van Kleywegen ingeschakeld. Pieter-Jan Kuijs, ontwikkelingsmanager bij Amvest en Krijn van Zandwijk, uitvoerder bij Kleywegen, vertellen over dit project.

Drie fases voor Kleywegen

De gebiedsontwikkeling op de kop bestaat uit vier fases, waarvan er nu drie onder de competentie van Kleywegen vallen, als het gaat om bodemsanering en bouwkundig grondwerk. Het project wordt in bouwteamverband aangevlogen. De voornoemde drie fases bestaan uit de te realiseren gebouwen Houtsma, Werkmeester en Candido. Kleywegen heeft momenteel de laatste hand gelegd aan projectdeel Houtsma, waarbij er sprake was van een grote ontgraving met bodemsanering, binnen een damwandkuip. Kuijs: “Amvest zoekt naar partijen die onze belangen in de breedste zin behartigen. Duurzaamheid is belangrijk, niet alleen in de realisatie, maar ook als het gaat om keuzes maken voor de komende 100 jaar. Denk dan aan de structuur van gebouwen, passieve maatregelen in gevels, warmte- en koudevoorzieningen en ecologie.”

Transport over het water

Verontreinigde grond en schoon zand worden af- en aangevoerd over het water. Schepen komen vanaf het Amsterdam-Rijnkanaal de entrepot haven in, om aan te meren bij de laad- en losvoorziening. De keuze om vervoer over het water te laten plaatsvinden komt van Amvest, in het kader van ‘minder hinder’ en duurzamer werken. In totaal voert Kleywegen zo’n 40.000 ton grond af die is verontreinigd met onder andere zware metalen, PAK’s en asbest. De eindbestemming is grondreinigingsbedrijf Theo Pouw in Utrecht. Een saillant detail hierbij is dat Kleywegen speciaal voor deze aan- en afvoer over het water een laad- en loskade heeft gebouwd voor dit project. “De keuze voor aan- en afvoer per boot is heel pragmatisch”, vertelt Van Zandwijk. Het veroorzaakt niet alleen minder hinder, er vindt minder uitstoot plaats en je hebt minder transportbewegingen. Per boot werken scheelt 1250 vrachtwagens die samen 2500 transportbewegingen maken. Het werkt efficiënt en verrassend snel. We maken daarnaast ‘werk met werk’, zand gaat er op locatie A uit, om meteen weer op locatie B gebruikt te worden.”

In het project wordt niets aan het toeval overgelaten. Kleywegen is gespecialiseerd in het ontgraven van bouwkuipen op maat en levert de opdrachtgever alle diensten uit één hand. Dat geldt ook voor de bemaling van de bouwkuip: omdat het grondwater verontreinigd is, wordt dit pas geloosd na een behandeling met een waterzuiveringsinstallatie. Pas daarna wordt het gereinigde water geloosd op het open water.

Transparante samenwerking

Kuijs noemt de transparantie manier van samenwerken prijzenswaardig. “We hebben begrip voor elkaars situatie. We behartigen elkaars belangen, als het om prijs, kwaliteit en snelheid gaat.” Volgens Van Zandwijk is goede communicatie een speerpunt: “De directievoering ligt bij RoyalHaskoningDHV, dat verloopt prima. We staan in goed contact met het bevoegd gezag, die op de bouw komen voor keuringen, verontreinigingen et cetera.”

Voor projectdeel Houtsma is de sanering gecombineerd met voorbereidende bouwwerkzaamheden door de aannemer. “Op dit moment zijn we ook gestart met de sanering voor Werkmeester (voorheen Metaalpark) geheel op de kop van het eiland, zodat we gereed staan om te kunnen starten met de daadwerkelijke bouwactiviteiten. Candido wordt -als derde en laatste locatie op de kop- nu gebruikt voor opslag en parkeren, maar we maken voor de hele kop wel de kade alvast gereed”, legt Kuijs uit. “We proberen continuïteit te genereren en gaan voor een langdurige samenwerking. We zijn een projectorganisatie en hebben voor uitvoering echt partijen als Kleywegen nodig. Een volgend project durven wij dan ook rustig weer samen met Kleywegen te doen.”